آشنایی با مسجد سلطان احمد استانبول (مسجد آبی) - مجله میهن 128

تاریخچه مسجد سلطان احمد

مسجد آبی استانبول بین سال های 1609 و 1616 به وسیله معمار محمد آقا به دستور سلطان احمد اول ساخته شد. این مسجد به عنوان یک نمایش قدرت امپراتوری عثمانی در رقابت با مسجد باشکوه ایاصوفیه، که رو به روی آن در میدان سلطان احمد واقع شده است، طراحی شد. مسجد سلطان احمد برخلاف ایاصوفیه، با چهار ستون پای فیل و گنبد مرکزی (قطر 23.5 متر و ارتفاع 43 متر) احاطه شده که تقریباً به شکل مربع هستند. این مسجد به علت حضور بیش از 20000 کاشی سرامیکی دست ساز ایزنیک آبی با طرح های مختلف لاله، گل رز، گل میخک و زنبق که که فضای داخلی را تزئین نموده اند به نام مسجد آبی معروف شده است.

اما گذشته از معماری خارق العاده مسجد سلطان احمد داستانی جالب را در پس دیوارهای باشکوهش پنهان نموده است، بذارید اینگونه تعریف کنیم: خود را به عنوان یک سلطان جوان تصور کنید که پهنای امپراطوری تان بخش هایی از سه قاره آسیا، اروپا و آفریقا را در بر می گیرد. اجداد شما از بزرگ ترین سلاطین جهان بوده اند. شما تنها 13 سال سن دارید و در استانبول به عنوان مرکز ترکیه بر تخت نشسته اید. کشوری که بر آن حکومت می کنید میراث حاکمان بزرگی مانند سلطان سلیمان و مهمت فاتح است و با این حال، شما نه یک جنگجوی مشهور هستید و نه یک حاکم توانا. چگونه اثر خود را بر تار و پود شهری که گذشته ای با شکوه دارد جاودانه می کنید؟ پس یکی از برترین مساجد در قلب شهر امپراتوری ترکیه را سفارش می دهید! اینگونه بود که مسجد سلطان احمد ساخته و به یکی از باشکوه ترین ساختمان های استانبول تبدیل شد. این مسجد یکی از آخرین سازه های کلاسیک عثمانی به شمار میرود و مورد استقبال گردشگران تور استانبول قرار گرفته است.

معماری مسجد سلطان احمد استانبول

مسجد آبی، شاهکاری از معماری عثمانی است که ترکیبی هماهنگ از معماری اسلامی و بیزانسی را به نمایش می گذارد. این مسجد در سال 1616 تکمیل شد و نشان دهنده خلاقیت معمار معروف Mehmet Ağa است. شش مناره خیره نماینده، گنبدهای آبشاری و کاشی های آبی پیچیده ازنیک از ویژگی های شاخص مسجد هستند. بعلاوه گفته می گردد که عظمت و ظرافت آن از شاهکار جاودانه ایاصوفیه الهام گرفته شده است.

گنبد مرکزی مسجد سلطان احمد استانبول که به وسیله گنبدهای کوچکتر و نیم گنبدها احاطه شده است، فضای داخلی گسترده و در عین حال متعادلی را ایجاد می نماید. نمای بیرونی که با گنبدهای آبشاری و مناره های باریک تزیین شده، جلوه ای الهام بخش را در برابر خط افق استانبول به نمایش می گذارد. کاشی های آبی، که نام مسجد سلطان احمد از آن گرفته شده، دارای نقش و نگارهای پیچیده گل و خط هستند. طاق های حیاط، فواره های وضو و عبادتگاه وسیع، زیبایی مسجد را دو چندان نموده و آن را به شاهکاری جاودانه در معماری اسلامی تبدیل نموده است.

روند ساخت مسجد آبی استانبول

ساخت مسجد آبی نشان از قدرت معماری امپراتوری عثمانی داشت. زیربنای مسجد با بلوک های سنگی بزرگ گذاشته شده که پایه ای محکم برای برجستگی بنا ایجاد می کرد. دیوارها با استفاده از ترکیبی از آجر و سنگ، با تیرهای چوبی که پشتیبانی اضافی را فراهم می نمایند، ساخته شده اند.

گنبد مرکزی، شاهکاری از مهندسی عثمانی، با استفاده از سیستم پیچیده ای از دنده های چوبی به هم پیوسته پوشیده شده با سرب برای اطمینان از ضد آب و هوا بودن بنا ساخته شد. فضای داخلی مسجد سلطان احمد با بیش از 20000 کاشی نفیس ازنیک تزیین و با طرح های گل پیچیده به صورت دستی نقاشی شده بود. این کاشی ها که از کارگاه های معروف سفالگری ایزنیک تهیه شده اند، با دقت نصب شده اند تا تصویری زیبا از رنگ های آبی، سبز و فیروزه ای ایجاد نمایند.

تفریحات مجردی استانبول

نمای بیرونی مسجد کبود

نمای بیرونی مسجد آبی شاهدی زنده از درخشش معماری عثمانی است که تأثیراتی از معماری بیزانسی هم در آن دیده می گردد. این قسمت با کاشی های زیبای ایزنیک تزیین شده که به علت نقش های آبی پیچیده، نقوش گل و خوشنویسی معروفیت دارد و نام مسجد آبی را به خود اختصاص داده است. ورودی بزرگ مسجد دارای یک حیاط بزرگ با طاق های زیبا است که به عبادتگاه منتهی می گردد. مناره های باریک، با بالکن ها و کلاهک های مخروطی شان از دیگر زیبایی های مسجد سلطان احمد استانبول هستند.

ترکیب این عناصر یک سمفونی معماری را ایجاد نموده است که هنرمندی مهمت آقا و خلاقیت او را برای مسجد سلطان احمد را به نمایش می گذارد. مسجد کبود نه فقط مکانی برای عبادت، بلکه یک شاهکار ماندگار در قلب استانبول است.

نمای داخلی مسجد آبی

فضای داخلی مسجد آبی با یک عبادتگاه بزرگ و مجموعه ای خیره نماینده از عناصر طراحی تزئین شده و

شاهکاری از هماهنگی معماری را به نمایش می گذارد. گنبد مرکزی که به وسیله نیم گنبدها و گنبدهای کوچکتر پشتیبانی می گردد، حس عظمت و گستردگی خاص ایجاد می نماید.

محراب مسجد کبود و طاقچه ای که جهت مکه را نشان می دهد، با طراحی استادانه و جزئیات پیچیده، نقطه کانونی بنا هستند. منبر مسجد هنرهای ظریفی را با نقوش هندسی خود به نمایش می گذارد. شیشه های رنگی بزرگ نمای درونی مسجد به نور طبیعی اجازه می دهد تا به داخل بنا نفوذ نموده و جزئیات پیچیده معماری هر چه زیباتر دیده شوند.

طراحی کلی نمای داخل مسجد سلطان احد استانبول منعکس نماینده تعادل دقیق فرم و عملکرد است و فضایی آرام و روح بخش ایجاد می نماید.

داستان شش مناره مسجد سلطان احمد استانبول

شش مناره مسجد کبود از ویژگی های کمیاب معماری مساجد عثمانی و روایت گر داستان های بسیاری است. بر اساس یکی از مشهورترین روایات، سلطان احمد برای مسجد مناره های طلایی درخواست کرد، اما معماران منظورش را به درستی متوجه نشده و 6 مناره برای مسجد ساختند. شاید این داستان برای تاکید بر منحصر به فرد بودن مسجد در بین مردم پخش شده باشد.

ساخت این شش مناره جنجال برانگیخت شد، چرا که مسجد مهم دیگر آن موقع یعنی کعبه در مکه تنها فقط شش مناره داشت. این مشکل زمانی حل شد که سلطان احمد اول مناره دیگری به کعبه افزود.

گنبدها در مسجد آبی

گنبد اصلی مسجد کبود 23.5 متر قطر و 43 متر ارتفاع دارد. هشت گنبد کوچک در اطراف گنبد اصلی برای متعادل کردن وزن از گنبد اصلی پشتیبانی می نمایند. چهار ستون اصلی مسجد وزن این گنبد را به دوش می کشد. هر کدام از این ستون ها ساختار بسیار وسیعی دارند و دقت در جایگیری این سازه های سنگی بزرگ نشان از موفقیت معماری مسجد کبود دارد.

چینش متقارن گنبدهای جانبی فضایی هارمونیک در داخل مسجد ایجاد می نماید. این گنبدها همراه با نوری که به طور مساوی در داخل مسجد توزیع شده است، محیطی آرام بخش را به بازتماشامایندگان ارائه می دهد. این نظم معماری زیبایی شناختی مسجد را در نمای داخلی و بیرونی نشان می دهد.

برترین هتل های استانبول کدام اند؟ آنالیز مشخصات و ویژگیهای هر کدام

نمای سلطان احمد از تراس رستوران حمدی

پس از تماشا زیبایی های معماری مسجد سلطان احمد استانبول، نباید یک وعده نهار یا شام عالی را در تراس رستوران حمدی از دست بدهید. اینجا مکانی عالی برای لذت بردن از معماری بی نظیر مسجد آبی است. در حمدی می توانید غذاهای لذیذی را همراه با چشم انداز باشکوه مسجد آبی نوش جان کنید. به ویژه در غروب آفتاب، زیر سایه مسجد، لحظاتی که در تراس درالیه می گذرانید، تجربه فراموش نشدنی از سفر به استانبول را ارائه می دهد.

برترین رستوران های ایرانی در استانبول | طعم غذاهای مادری در کشور غریب

عکس داخل مسجد سلطان احمد استانبول

در ادامه تصاویری مجذوب کننده از داخل مسجد آبی استانبول را می بینیم:

حقایق شگفت انگیز در خصوص مسجد آبی

جدا از بنای بزرگ با زیبایی خیره نماینده، یکی از شاخصترین عناصر مسجد آبی استانبول این است که برخلاف دو یا چهار مسجد معمول شهر، شش مناره دارد. طبق روایات تاریخی ساختن 6 مناره تنها یک سوتفاهم بوده و به علت اشتباه شینداری معماران این ویژگی منحصربه فرد را پدید آورده است. این امر باعث اختلاف نظر شد، زیرا تنها مسجد دیگری که در آن موقع شش مناره داشت، مسجد النبی در مکه بود - مسئله ای که سلطان با دستور افزودن هفتمین مناره در مکه آن را حل کرد.

میدان تکسیم استانبول کجاست؟ معرفی و آشنایی با تاریخچه میدان تکسیم

تفاوت مسجد سلطان احمد و ایاصوفیه

ایاصوفیه برای اولین بار به عنوان یک کلیسای مسیحی ارتدکس یونانی در زمان سلطنت امپراتور کنستانتیوس امپراتوری بیزانس در سال 360 پس از میلاد ساخته شد. این سازه در طول تاریخ خود آتش سوزی ها و چندین بار بازساری را پشت سرگذاشته است. بازسازی سوم و محکم تر ایاصوفیه، که در سال 537 به سرپرستی امپراتور بیزانس، ژوستینیانوس ساخته شد، هنوز پابرجاست. در ساخت کلیسا از گنبدهای مختلف، موزاییک، سنگ مرمر، آجر و غیره استفاده شده است. امپراتورها قطعاتی از مصالح ساختمانی داشتند که مانند امضایشان بود و از سرتاسر امپراتوری بیزانس برای ساخت بناهای مهم ارسال می شد که نمونه آن را مسجد سلطان هم دیده می گردد. در سال 1453، عثمانی ها کنترل منطقه را به دست گرفتند و نام مرکز را از قسطنطنیه به استانبول تغییر دادند. عثمانی ها مسجد ایاصوفیه را بازسازی و به مسجد تبدیل کردند.

مسجد ایاصوفیه و مسجد آبی در مجاورت یکدیگر قرار دارند و از عناصر اصلی افق استانبول هستند. مسجد آبی با الگوبرداری از ایاصوفیه ساخته شده است و هر دو به عنوان مراکز عبادت اسلامی و بعلاوه از مقاصد گردشگری تور ترکیه به شمار می روند. شواهد تاریخی نشان می دهد که مسجد آبی عثمانی در رقابت با بنای ایاصوفیه ارتدکس یونانی که زمانی مسیحی بوده ساخته شده است.

راهنمای بازدید از مسجد سلطان احمد

هر چند که مسجد آبی از جاذبه های گردشگری استانبول به شمار می رود اما هنوز یک مسجد فعال است و به همین علت درب های آن در زمان عبادت به روی گردشگران بسته می گردد. برای بازدید از مسجد به این موضوع دقت نموده و بعلاوه توصیه می گردد هنگام بازدید محترمانه لباس بپوشید، اگرچه در صورت لزوم هنگام ورود شال به شما داده می گردد.

ساعت کاری مسجد آبی

مسجد آبی استانبول در تمام طول روز باز است. توصیه می کنیم برای امکان استفاده از توضیحات راهنمایان توراز ساعت 9 صبح تا 6 بعد از ظهر از مسجد تماشا کنید.

ورودی های مسجد آبی

مسجد سلطان احمد 3 ورودی دارد: ورودی مرکزی، ورودی ضلع جنوبی و ورودی ضلع شرقی. طبق برآوردها، این مسجد سالانه حدود 4.5 میلیون بازتماشاماینده دارد.

ساعت بازدید از مسجد سلطان احمد استانبول

مسجد آبی در تمام طول روز باز است. شما می توانید در هر زمانی بین ساعت 9 صبح تا 6 بعد از ظهر به جز ساعات عبادت که مسجد به روی غیر عبادتگزاران بسته است از مسجد بازدید کنید.

مسجد پنج بار در روز برای عبادت بسته می گردد:

• اذان صبح: حدود ساعت 6:20 صبح
• طلوع خورشید: تقریباً 6:37 صبح
• ظهر (ظهر): تقریباً 1:29 بعد از ظهر
• عصر (اواسط بعدازظهر): حدود ساعت 16:15
• مغرب (غروب آفتاب): حدود ساعت 18:35
• ایشا (شب): تقریباً ساعت 8:06 شب

چگونه به مسجد کبود برویم

ساده ترین راه برای رسیدن به مسجد سلطان احمد استانبول استفاده از تراموا به سمت منطقه سلطان احمد است. از آنجا تا مسجد تنها دو دقیقه پیاده راه است. توجه داشته باشید، در مواقع شلوغ، اغلب با صف ورود روبرو خواهید شد بنابراین در روزهای تعطیل بهتر است ساعات اول صبح را برای بازدید انتخاب کنید. از مسجد آبی تا ایاصوفیه تنها دو دقیقه پیاده راه دارید.

آدرس مسجد سلطان احمد در استانبول

مسجد آبی در استانبول ترکیه و به طور خاص در منطقه سلطان احمد واقع شده است. این مکان در محل هیپودروم سابق بیزانس، از منطقه ها تاریخی در مرکز شهر واقع شده است.

جاذبه های گردشگری نزدیک به مسجد آبی استانبول

مسجد آبی استانبول که در منطقه تاریخی واقع شده است به تعدادی از تماشای های دیگر از جمله ایاصوفیه، کاخ توپکاپی، موزه باستان شناسی، آب انبار باسیلیکا و بازار بزرگ نزدیک است. بعلاوه می توانید از مقبره سلطان احمد که درست خارج از دیوار محوطه، شمال غربی مسجد واقع شده است، تماشا کنید. بازدید از مقبره مانند خود مسجد، رایگان و بنا با کاشی های ایزنیک قرن هفدهمی تزئین شده است.

سخن خاتمهی

مسجد آبی بر فراز یکی از بلندترین تپه های استانبول قرار گرفته و از فواصل دور هم دیده می گردد. تپه ای که مسجد بر روی آن ساخته شده به علت وجود کاخ ها و سازه های بیزانسی همواره در میان گردشگران محبوب بوده است. مسجد آبی بین ایاصوفیه و هیپودروم که هر دو از سازه های تاریخی مهم هستند واقع شده است. این مسجد هر ساله گردشگران بسیاری را به سوی خود جذب می نماید. اگر قصد بازدید از مسجد سلطان احمد استانبول را دارید، می توانید برای رزرو تور استانبول با همکاران ما در واحد تورهای خارجی در ارتباط باشید.

سوالات متداول

چه کسی مسجد آبی را طراحی کرد؟

مغز متفکر معماری مسجد آبی محمد آقا، معمار مشهور عثمانی بود که به علت تسلطش بر نور، فضا و طراحی های پیچیده معروف بود. این بینش و تخصص او بود مسجد را به یک شاهکار جهانی تبدیل کرد.

چرا معماری مسجد آبی تا این میزان معروف شده است؟

مسجد کبود به علت ویژگی های منحصربه فردش مانند گنبد مرکزی به قطر 23.5 متر و ارتفاع 43 متر، شش مناره و بیش از 20000 کاشی ایزنیک نقاشی شده با دست با طرح های گل و خوشنویسی که نمای داخلی و خارجی را تزیین می نماید، مشهورشده است.

مسجد کبود چه زمانی ساخته شد؟

ساخت مسجد آبی در سال 1609 شروع شد و در سال 1617 در زمان سلطنت سلطان احمد اول به خاتمه رسید.

تزییتات داخلی مسجد کبود چه ویژگی هایی دارد؟

فضای داخلی مسجد آبی با کاشی های نفیس ایزنیک که با دست نقاشی شده و طرح هایی از نقوش گل و خوشنویسی دارد تزیین شده است. فضای بزرگ داخلی با عناصر طراحی و ترکیب هماهنگ نور و سایه، حس آرامش و تعالی معنوی را خلق نموده است.