آرامگاه بابا رکن الدین ؛ ممتاز در هنر معماری و خوشنویسی
به گزارش مجله میهن 128، آرامگاه ها همان طور که از نامشان پیداست، محلی برای آرامش اند؛ هم آرامش بزرگانی که در آن ها آرمیده اند، و هم زائرانی که به زیارت مقبره شان رفته اند. گاهی این آرامگاه ها را طوری می سازند که متناسب با آرامش ابدی میزبانانشان باشند؛از طرف دیگر دل کندن از آن مکان برای زائران و بازدیدکنندگان نیز سخت می گردد. آرامگاه بابا رکن الدین در مجموعه تخت فولاد اصفهان یکی از این آرامگاه هاست که از دوره صفوی به یادگار مانده است. معماری بنای آرامگاه از یک سو و معروفیت دینی و تاریخی بابارکن الدین از سوی دیگر این بنا را به مکانی درخور توجه برای بازدیدکنندگان تبدیل نموده است. همراه خبرنگاران باشید تا شما را به این آرامگاه زیبا ببریم.
تخت فولاد اصفهان؛ رتبه دوم در دنیا
تخت فولاد | آرامگاه بابا رکن الدینمجموعه تخت فولاد اصفهان، آرامگاه شمار زیادی از بزرگان دین و مذهب است و از نظر ارزش و اعتبار در دنیا تشیع، پس از قبرستان شریف وادی السلام رتبه دوم را در اختیار دارد. این قبرستان مذهبی که قدیمی ترین و دیدنی ترین قبرستان اصفهان نیز هست، سنگ قبرهایی سر بر آورده که مربوط به سال های خیلی دورند. از میان این سنگ قبرهای کهن بقعه ای سربرآورده است که متعلق به بابارکن الدین عارف مشهور و نامی اصفهان در سده هشتم هجری است.
بابارکنالدین شیرازی
بابا رکن الدینمسعود بن عبدالله بیضاوی معروف به بابا رکن الدین، اصالتاً از مردم بیضای فارس بود. او یکی از مشایخ، علماء و عرفای نامی قرن هشتم هجری است که در زمان سلطنت ابوسعید پادشاه مغول در اصفهان می زیسته است. مقام علمی و زندگی زاهدانه این مرد بزرگ اعتبار و احترام زیادی را نصیبش نموده بود. احترامی که حتی پس از درگذشت وی نیز برقرار بود؛ تا حدی که عده بسیاری از علماء، فقها، شعرا و خوشنویسانی که در اصفهان و سایر شهرهای ایران درگذشتند در مجاورت او به خاک سپرده شدند. از آن موقع رفته رفته این محل به گورستانی بزرگ تبدیل شد و حتی تا اواخر عهد صفوی به گورستان بابا رکن الدین معروفیت داشت. بسیاری از سیاحان و محققان اولین سنگ قبر موجود در قبرستان تخت فولاد را متعلق به او می دانند.
تاریخچه آرامگاه بابارکنالدین
آرامگاه بابا رکن الدین از بناهای تاریخی شهر اصفهان است که در زمان حکومت صفویه در این شهر احداث شده است. بر مبنای گزارش های تاریخی و روایات محلی، پس از مکاشفه شیخ بهایی در این آرامگاه، بقعه و تکیه بابا رکن الدین مورد توجه کامل بزرگان و عامه مردم نهاده شد. ارادت و توجه مردم به زیارت قبر بابارکن الدین موجب شد، شاه عباس اول دستور احداث بنای بقعه ای بر سر مزار این عارف را صادر کند و حتی مهندسی بقعه را به جناب شیخ بهایی نسبت می دهند. در اواخر حکومت شاه عباس اول، احداث ساختمان و گنبد بقعه آغاز شد و در سال 1039 هجری قمری یک سال بعد از فوت شاه عباس به سرانجام رسید.
معماری آرامگاه بابارکنالدین
بابا رکن الدینبقعه بابا رکن الدین به لحاظ تناسب کامل معماری، جزئیات بنا، و گنبد منحصر به فردش از سایر بناهای موجود در تخت فولاد متمایز است. پلان بنا به صورت پنج ضلعی است که به ضلع شمال شرقی آن سردری بلند با غرفه های دو طبقه در طرفین افزوده اند و محور اصلی بنا دقیقاً با قبله مطابقت می نماید. از ویژگی های جالب این بنا، به کار بردن سمبل های عددی همانند پنج در پلان و دوازده در گنبد بناست که نشانگر ارادت وی به پنج تن آل عبا و دوازده امام شیعیان است. به نظر شاردن این ساختمان از جهت هندسه بنا و مشرف بودن بر سایر گنبدهای تخت فولاد از امتیاز خاصی بر خوردار است.
گنبد آرامگاه بابارکنالدین
گنبد آرامگاهگنبد آرامگاه بابارکن الدین شبیه به کلاه درویشان است. قاعده این گنبد پنج ضلعی متساوی الاضلاعی است که پنج ایوان مشابه گرداگرد محوطه زیر گنبد را فرا گرفته است. در این پنج ضلعی گردنی نهاده اند که آن نیز چند وجهی است. بر این گردن سقفی برپا شده که گنبد داخلی را می پوشاند. این سقف مخروطی شکل، با کاشی های زیبا که نقوشی به رنگ های آبی دریایی، سیاه و سفید بر زمینه آبی فیروزه ای داشته مزین بوده است. در داخل یکی از ایوان ها آرامگاه بابا رکن الدین واقع شده و بر روی آن سنگ مرمری به طول بیش از 2 متر قرار گرفته است. قطعه سنگ مرمر نفیسی نیز به طور عمودی بر روی آن نصب شده است. کتیبه این سنگ از نظر حجاری و زیبایی خط از جمله شاهکارهای موجود در اصفهان است.
هنر ممتاز خوشنویسی در تزئینات بقعه بابارکنالدین
مقبرهبقعه بابا رکن الدین علاوه بر آن که آرامگاه یکی از عرفا و زهاد و دانشمندان قرن هشتم هجری است بیانگر هنر هنرمندان و استادکاران و معماران و کاشی کاران برجسته عصر صفوی است که علاوه بر نمایش هنر معماری نمایانگر هنر خوشنویسی خطاطان بزرگ ایران در زمان صفویه و قاجار است.
سردر بنا که در ضلع شمال شرقی بقعه واقع شده شامل ایوان بلندی به ارتفاع تقریباً 8 متر است. این ایوان دارای کتیبه ای به خط ثلث سفید بر متن کاشی لاجوردی به قلم محمد صالح اصفهانی خطاط مشهور دوره شاه عباس اول صفوی است. سنگ نوشته افراشته بر بالای قبر بابا رکن الدین نیز شامل 7 سطر به خط ثلث است که سطر نخست آن آیه 62 از سوره یونس است.
بابارکن الدین نه تنها در هنگام حیات مورد احترام همگان بود، پس از مرگ نیز آرامگاهش همیشه زیارتگاه عام و خاص بوده است. این مرد بزرگ در سال 769 هجری قمری وفات یافت و در ساحل جنوبی زاینده رود به خاک سپرده شد. اگر به قبرستان تخت فولاد اصفهان رفتید حتماً آرامگاه این عارف وارسته را از نزدیک ببینید.
منبع:سـفـرزون
منبع: دیجیاتور